Η ψυχογενής ανορεξία, όπως και η ψυχογενής βουλιμία αφορά στο μεγαλύτερο ποσοστό των περιπτώσεων, γυναίκες. Έρευνες έχουν δείξει ότι η ανάπτυξη της ανορεξίας οφείλεται τόσο σε γονιδιακούς όσο και οικογενειακούς και κοινωνικούς παράγοντες. Άλλου είδους παράγοντες που μπορεί να συμβάλλουν στην εμφάνιση και ανάπτυξη της ανορεξίας είναι η κατάθλιψη, το στρες, ο φόβος της αποτυχίας και η χαμηλή αυτοπεποίθηση.
Ιδίως ο φόβος της αποτυχίας σε οποιονδήποτε τομέα της ζωής, οδηγεί τα άτομα με ανορεξία να χρησιμοποιούν το φαγητό ως το μέσον στην προσπάθειά τους να ελέγξουν την καθημερινότητα και τα συναισθήματά τους. Σε περιόδους λοιπόν που κυριαρχούν δύσκολες καταστάσεις, όπως οικογενειακα προβλήματα, κακοποίηση, απώλεια αγαπημένου προσώπου, απόλυση, εξετάσεις και άλλα, είναι πιθανόν να συνδράμουν στην εμφάνιση της ανορεξίας.
Η Bruch το 1973 υποστήριξε ότι, η ψυχογενής ανορεξία αποτελεί μία αγωνιώδη προσπάθεια ενός ατόμου για την απόκτηση ατομικότητας, αυτοτέλειας και αυθεντικότητας. Η έναρξη της διαταραχής τοποθετείται στα πρώτα χρόνια της εφηβείας και συνδέεται με κάποιο στρεσογόνο γεγονός ζωής. Τα κλινικά συμπτώματα της ψυχογενούς ανορεξίας είναι τα εξής:
- έντονος φόβος αύξησης του βάρους, μολονότι το άτομο υπολείπεται πολύ του κανονικού,
- συμπεριφορές που αποσκοπούν στην απώλεια βάρους, όπως αυστηρές δίαιτες, παράλειψη γευμάτων, εντατική γυμναστική, αυτοπροκαλούμενοι εμετοί, χρήση καθαρτικών ουσιών, αποφυγή γευμάτων παρουσία άλλων ανθρώπων ή κατανάλωσης τροφών που δεν έχουν ετοιμαστεί από το ίδιο το άτομο,
- σωματικές ενοχλήσεις ή οργανικές παθήσεις, όπως κόπωση, ζαλάδες, λιποθυμίες, διαταραχές ύπνου, μυοσκελετικά προβλήματα, αμηνόρροια
τουλάχιστον για τρεις συνεχόμενους μήνες στις γυναίκες και προβλήματα στις αναπαραγωγικές λειτουργίες στους άνδρες.
Στην ψυχογενή ανορεξία, ένα άτομο ξεκινά να χάνει βάρος αποφεύγοντας αρχικά τροφές ιδιαίτερα παχυντικές ή μαγειρεμένες με ανθυγιεινό τρόπο. Στη συνέχεια, όλο και περισσότερες τροφές ενοχοποιούνται για τη θερμιδική τους αξία έως ότου τα γεύματα περιορίζονται σε ένα φρούτο ή στη λήψη υγρών, συχνά σε συνδυασμό με εξαντλητική εκγύμναση.
Ένα άτομο με ψυχογενή ανορεξία έχει συχνά μεγάλη ανάγκη ελέγχου των καταστάσεων, άκαμπτο τρόπο σκέψης, περιορισμένη συναισθηματική έκφραση, μειωμένο ενδιαφέρον για τις κοινωνικές σχέση και τη σεξουαλικότητα και έντονες διακυμάνσεις διάθεσης.